Επιμορφωτικά βιωματικά εργαστήρια στο 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων Σχολικό Έτος 2011-12 /με εισηγήτρια τη Διευθύντρια Αμαλία Ηλιάδη, φιλόλογο-ιστορικό
•18 Φεβρουαρίου, 2012 • Σχολιάστε
«Συσχετισμός οικογενειακού-κοινωνικού περιβάλλοντος με τη σχολική επίδοση του παιδιού: διαπιστώσεις από την υλοποίηση ενός βιωματικού εργαστηρίου»
Αμαλίας Κ. Ηλιάδη, φιλολόγου-ιστορικού, Δ/ντριας 3ου Γυμνασίου Τρικάλων
Στο 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων, και στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλλει για την προώθηση της ενδοσχολικής επιμόρφωσης ολοκληρώθηκε την Πέμπτη, στις 09/02/2012 με την 4η συνάντηση, το βιωματικό εργαστήριο που διοργανώθηκε και υλοποιήθηκε σε τέσσερις συνεδρίες, για να αισθητοποιήσει την ιδέα της Δια Βίου Μάθησης στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς με θέμα: «Σχέσεις οικογένειας-σχολείου, κοινωνίας-σχολείου: Συσχετισμός οικογενειακού-κοινωνικού περιβάλλοντος με τη σχολική επίδοση του παιδιού». Η γράφουσα και εισηγήτρια στο εργαστήρι πρακτικά και εμπειρικά διαπίστωσε πως προϋπόθεση για την προσέγγιση του θέματος αποτελούσε η οριοθέτηση των εννοιών της άτυπης, μη τυπικής και τυπικής επιμόρφωσης. Ο ρόλος της Διεύθυνσης στη διαδικασία προσέγγισης των δύο βασικών συστατικών συντελεστών της σχολικής κοινότητας, γονέων και μαθητών, υπήρξε προωθητικός του ανοιχτού και ειλικρινούς διαλόγου, ενθαρρυντικός-συντονιστικός. Όπως πολύ χαρακτηριστικά και εύστοχα αναφέρει ο Bennis (1989), η πραγματική άσκηση ηγεσίας είναι κάτι σαν την ομορφιά∙ είναι δύσκολο να την ορίσεις, αλλά όλοι μπορούν να την αναγνωρίσουν μόλις την αντικρίσουν. Για να πραγματωθούν όλα τα παραπάνω, απαραίτητη ήταν η συνδρομή της Διεύθυνσης και Υποδιεύθυνσης του σχολείου και η άσκηση μιας κάθε άλλο παρά διεκπεραιωτικής ηγεσίας (Wallace 2002). Μιας ηγεσίας με όραμα και συνάμα δημοκρατικό και αποκεντρωτικό προφίλ. Με αυτόν τον τρόπο, η ηγεσία δίνει την ώθηση για την επίτευξη κοινά σχεδιασμένων στόχων και εμπλέκει όλους σε αυτή τη διαδικασία (Fidler 1997). Χαρακτηριστικό είναι ότι η ίδια η Διεύθυνση, η Υποδιεύθυνση και καθηγητές/τριες του σχολείου, γονείς και κηδεμόνες των μαθητών συμμετέχουν ενεργά στην επιμόρφωση. Παράλληλα, αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για επιμορφωτικές δραστηριότητες, ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν επιστημονικά καινοτόμες δράσεις, ενημερώνουν συστηματικά για φλέγοντα θέματα της σχολικής και εκπαιδευτικής καθημερινότητας, για σεμινάρια, ημερίδες και συνέδρια, προτρέπουν ολόψυχα για συμμετοχή σε όλα αυτά. Για όλα τα παραπάνω, το εκπαιδευτικό προσωπικό του σχολείου ενημερώνεται μέσω αναρτήσεων, έντυπου τύπου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Οι συνάδελφοι εκπαιδευτικοί και οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών/τριών μας αποκτούν έτσι αυτοπεποίθηση και κοινό όραμα που, μεταξύ άλλων, αποτελούν και την αιτία για τα όσα ενδιαφέροντα συμβαίνουν στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Γιατί η επιμόρφωση εκπαιδευτικών και γονέων αποτελεί προϋπόθεση για τη σχολική βελτίωση και αποτελεσματικότητα, αλλά και για την εισαγωγή καινοτομιών και την επαγγελματική εξέλιξη . Σε αυτό το πλαίσιο, η επιμόρφωση αποτελεί αναγκαιότητα και η ενδοσχολική επιμόρφωση αφετηρία της σχολικής κοινότητας για πιο ανοιχτούς ορίζοντες και γοητευτικά ταξίδια στον κόσμο της ουσιαστικής, βιωματικής επικοινωνίας.
Επιπροσθέτως, η αλληλοϋποστήριξη εκπαιδευτικών και γονέων βασίζεται με τον τρόπο αυτό στο συνεργατικό κλίμα που επικρατεί στη συγκεκριμένη μονάδα, στις σχέσεις εμπιστοσύνης και στη διάθεση πειραματισμού που ενυπάρχει και καλλιεργείται. Αυτό είναι ένδειξη της σχολικής κουλτούρας που επικρατεί στο ίδρυμα και κατατάσσει ψηλά τη συστηματική ανταλλαγή απόψεων, την ετεροπαρατήρηση πρωτότυπων και εναλλακτικών διδασκαλιών, την απροσποίητη και απροκατάληπτη επικοινωνία μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών. Παράλληλα, η εξωστρεφής κουλτούρα του σχολείου γίνεται αντιληπτή και
από τη διάδοση-διάχυση του επιμορφωτικού υλικού των βιωματικών συναντήσεων και εισηγήσεων στις ιστοσελίδες εκπαιδευτικών πυλών και στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Το επιμορφωτικό υλικό των εισηγήσεων του βιωματικού σεμιναρίου- εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων μπορεί να βρει ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης στους ακόλουθους δικτυακούς τόπους:
3ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ – Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο
www.edugate.gr/files/ad_logo/hliadh_sx-oikg-perib-epidoshs.ppt
www.edugate.gr/…/sysxetismos-oikogenei.
www.kathigitis.org/εισήγηση-βιωματικού
Ο παππούς μου ο Γρηγόρης, εξ Αθαμανίας.
Τι να πρωτοθυμηθώ για τον παππού μου τον βλάχο. Το πόσο ευαίσθητος, καλός και ντόμπρος υπήρξε; Το πόσο με εκτιμούσε και με ανέβαζε στο μπαούλο για να εκφωνώ ό,τι μου κατέβαζε η κούτρα μου; Το πόσο ήθελε να με φροντίζει; Όση αποδοχή δεν πήρα ποτέ απ’ τη μάνα μου την εισέπραξα από αυτόν τον καλοσυνάτο γέροντα.
Ένα γέροντα , ταλαιπωρημένο από την αχαριστία των συγχωριανών του. Οι αχρείοι, του είχαν κλέψει τα οικοδομικά υλικά για το σπίτι που σκόπευε να χτίσει στην Αθαμανία. Από τότε τους κατονόμασε «σκατόβλαχους» και δεν ξαναπάτησε στο χωριό. Δούλεψε χρόνια στον Πειραιά, αργότερα απέκτησε το δικό του μαγαζί στα Τρίκαλα και από την καλή του την καρδιά χρεοκόπησε γιατί έδινε πολλά «βερεσέδια».
Ο μπαρμπα-Γρηγόρης όμως ήταν παλληκάρι. Και από τη θέση του υπαλλήλου κατόρθωσε να επιβιώσει. Και δυο εγχειρήσεις έκανε χωρίς τη βοήθεια κανενός. Μόνος του πήγαινε στο νοσοκομείο και μόνος του έβγαινε, και μάλιστα νωρίτερα .
Όταν μεγάλωσε πιότερο και έγινε συνταξιούχος του ΙΚΑ, είχε να υποστεί και άλλον γολγοθά. Η γυναίκα του αρρώστησε. Ο ανισσόροπος γιατρός πολλές φορές του έκλεινε την πόρτα κατάμουτρα γιατί ήταν καλός και ήσυχος – δεν είχε το απαραίτητο κοινωνικό «τουπέ» – και αρνούνταν να του γράψει τα φάρμακα για την άρρωστη γυναίκα του.
Και σαν να μην έφτανε αυτό είχε να ανεχτεί και τη βάναυση συμπεριφορά του αλκοολικού γιού του, που συχνά ξεσπούσε επάνω του και τον ξυλοφόρτωνε.
Μόνο η μητέρα μου του συμπαραστεκόταν όσο μπορούσε, κάνοντας δουλειές σπιτιού. Τα άλλα του παιδιά ζούσαν σε άλλες πόλεις…
Ποτέ δεν θα ξεχάσω τον καλοκάγαθο παππού Γρηγόρη, που υπερεκτιμούσε τις δυνατότητές μου. Ο ίδιος έμαθε να διαβάζει και να γράφει μόνος του, γιατί δεν άντεχε την ατμόσφαιρα στο σχολείο. Προτιμούσε να πηγαίνει στο ποτάμι της Αθαμανίας και να τραγουδάει τον καημό του. Του άρεσε η ελευθερία όσο τίποτε άλλο σε αυτό τον κόσμο.
Βάσω Κ. Ηλιάδη
Τρίκαλα, 6-11-2011
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π.& Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΝΟΜΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
3O ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Βαλαωρίτου 33 – 42100 ΤΡΙΚΑΛΑ
Τηλέφ. : 24310-28697
Fax : 24310-28618
Ιστοσελίδα: http://3gym-trikal.tri.sch.gr
Ε– mail mail@3gym-trikal.tri.sch.gr
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Το 3ο Γυμνάσιο Τρικάλων, στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλει για την προώθηση της ενδοσχολικής επιμόρφωσης σας προσκαλεί στο βιωματικό εργαστήριο που διοργανώνει και που θα υλοποιηθεί σε τέσσερις συνεδρίες, για να αισθητοποιήσει την ιδέα της Δια Βίου Μάθησης στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς με θέμα: «Σχέσεις οικογένειας-σχολείου, κοινωνίας-σχολείου: Συσχετισμός οικογενειακού-κοινωνικού περιβάλλοντος με τη σχολική επίδοση του παιδιού». Εισηγήτρια στο εργαστήρι θα είναι η Δ/ντρια του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων κ. Αμαλία Ηλιάδη, φιλόλογος. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του 3ου Γυμνασίου την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου και ώρα 6:00 μ.μ.
Η παρουσία σας θα μας δώσει μεγάλη χαρά.
Για το 3ο Γυμνάσιο
Η Διευθύντρια
ΗΛΙΑΔΗ ΑΜΑΛΙΑ
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων
Θέμα εισήγησης-βιωματικού εργαστηρίου στο πλαίσιο της Ενδοσχολικής Επιμόρφωσης: «Συσχετισμός Οικογενειακού – Κοινωνικού και Πολιτισμικού Περιβάλλοντος στη σχολική επίδοση του παιδιού»
Επιμέρους βασικοί άξονες-θεματικές:
Η υλοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων απαιτεί τη συνεργασία γονέων -εκπαιδευτικών. Με την είσοδο του παιδιού σ’ ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα (παιδικό σταθμό, νηπιαγωγείο, σχολείο κ.λπ.) δημιουργείται αυτόματα ένα διπολικό σύστημα αγωγής. Στο σύστημα αυτό συμμετέχουν δύο ομάδες παιδαγωγών (οι γονείς ως φυσικοί παιδαγωγοί και οι εκπαιδευτικοί ως επαγγελματίες), οι οποίες ασκούν αγωγή στο παιδί. Η επιτυχία στη διαπαιδαγώγηση και τη σχολική πορεία εξαρτάται και από τη γνήσια συνεργασία ανάμεσα στις δύο ομάδες παιδαγωγών. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται τη βοήθεια των γονέων και οι γονείς τη στήριξη των εκπαιδευτικών.
Οι επιδιωκόμενοι στόχοι και τα χαρακτηριστικά της μεθόδου «παιδαγωγικό εργαστήριο του μέλλοντος» είναι οι ακόλουθοι:
1. Θέλει να προωθήσει τη συμμετοχή του καθενός παιδαγωγού-εκπαιδευτικού, μαθητή/μαθήτριας, γονέα στη διαμόρφωση του μέλλοντος.
2. .Επιδιώκει την ενσωμάτωση όλων των συμμετεχόντων. Με άλλα λόγια, κατά την υλοποίηση της μεθόδου ειδικοί και μη ειδικοί, γνώστες του θέματος συνεργάζονται.
3. Έχει ένα ολιστικό χαρακτήρα, δηλ. ερευνά το συνδυασμό των ατομικών αλλαγών με τις αλλαγές της κοινωνίας, της λογικής με την ενόραση, τη γνώση με το συναίσθημα.
4. Είναι μια μέθοδος δημιουργική, δηλ. είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και ανάπτυξης στοιχείων, τα οποία κινητοποιούν τη δημιουργική φαντασία και τις αντιληπτικές ικανότητες των συμμετεχόντων.
5. Είναι μια μέθοδος επικοινωνιακή, δηλ. παρακινεί και δίνει την ευκαιρία για συμμετοχή και συζήτηση και στους διστακτικούς συμμετέχοντες.
«Η ενδοσχολική επιμόρφωση ως δυναμική-εξελικτική παράμετρος στη σχολική κοινότητα»
Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογος-ιστορικός, Δ/ντρια 3ου Γυμνασίου Τρικάλων
Ενδοσχολική επιμόρφωση είναι η επιμόρφωση που γίνεται μέσα στο σχολείο και πραγματοποιείται σε επίπεδο ατομικό ή συλλογικό. Στο πλαίσιο αυτό οι εκπαιδευτικοί προσπαθούν είτε να λύσουν κάποιο πρόβλημα, που απασχολεί τους μαθητές ή το σχολείο τους, είτε να ασχοληθούν με την εκπόνηση νέου διδακτικού υλικού, να μελετήσουν ή να αναθεωρήσουν προγράμματα σπουδών, που εφαρμόστηκαν σε πειραματικό στάδιο, να επεξεργαστούν θέματα διοίκησης ή θέματα επικοινωνίας με τους μαθητές και τους γονείς τους.
Βασικό πλεονέκτημα της ενδοσχολικής επιμόρφωσης είναι ότι μέσω αυτής η επισήμανση και η ανάλυση των επιμορφωτικών αναγκών και ενδιαφερόντων γίνονται πιο προσιτές στη βάση του κάθε σχολείου χωριστά.
Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ευκολότερα η απαραίτητη αντιστοιχία αναγκών και επιμόρφωσης, που με τη σειρά της διευκολύνει την υιοθέτηση και εφαρμογή σύγχρονων προσεγγίσεων στη σχολική τάξη.
Παράλληλα ενισχύεται η επικοινωνία μεταξύ των συναδέλφων, ο ομαδικός σχεδιασμός καινοτομικών διδακτικών προσεγγίσεων, οι ατομικές ή συλλογικές ενδοσχολικές ερευνητικές μελέτες και αξιοποιείται πλήρως η πείρα των εκπαιδευτικών από τη στιγμή που δουλεύουν σύμφωνα με καθημερινές πραγματικές ανάγκες και μάλιστα στον εργασιακό τους χώρο, δηλαδή στο σχολείο τους.
Η επιμόρφωση μέσα στο σχολείο καθιερώνει τη μικρή σχολική κοινότητα ως μονάδα μάθησης, όπου συνεργατικά επισημαίνονται και αντιμετωπίζονται – με συγκεκριμένους τρόπους – τα προβλήματα του κάθε σχολείου και του κάθε εκπαιδευτικού μέσα σ’ αυτό.
Επιχειρώντας μιαν «έκθεση προσωπικής φιλοσοφίας» για τη βέλτιστη λειτουργία του σχολείου, διαπιστώνω πως η συμμετοχή στην ενδοσχολική επιμόρφωση όλων των παραγόντων και μελών της σχολικής κοινότητας, η σχολική κοινότητα νοούμενη ως εργαστήρι δια βίου μάθησης, ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών, επιμόρφωσης, εξέλιξης και περιορισμού εξωτερικών παραγόντων που ενίοτε προβαίνουν σε αυθαίρετες και αλλοιωτικές επεμβάσεις είναι δείκτες επιθυμίας για αλλαγή και βελτίωση.
Η συνεχής, ισχυρή και ποιοτική ενδοσχολική επιμόρφωση, η δημιουργία άτυπων ομάδων εργασίας από εκπαιδευτικούς και γονείς, οι παιδαγωγικές, επιστημονικές και διοικητικές καινοτομίες και τα ερευνητικά προγράμματα που διενεργούνται εντός της σχολικής μονάδας, αποτελούν γερό «χαρτί» στο τραπέζι της αυτοαξιολόγησης και αξιολόγησης σχολείων, στελεχών εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών. Επιμορφωτικά Σεμινάρια, Βιωματικά Εργαστήρια που προωθούν το συνδυασμό θεωρίας και πράξης, την κατάθεση προσωπικών αφηγήσεων, τις δειγματικές διδασκαλίες, τη συζήτηση, το γόνιμο διάλογο, τις παρουσιάσεις και τις ημερίδες με εμπλοκή συλλόγων γονέων και κηδεμόνων φανερώνουν τη στενή και αποδοτική συνεργασία του σχολείου με τους γονείς: ένα από τα σπουδαία ζητούμενα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στη διάρκειά της καταβάλλεται προσπάθεια να πεισθούν καθηγητές και γονείς για την κοινότητα των στόχων τους, όχι μόνο θεσμικά μα και σε προσωπικό επίπεδο.
Η υλοποίηση των εκπαιδευτικών στόχων απαιτεί ούτως ή άλλως, τη συνεργασία γονέων -εκπαιδευτικών. Με την είσοδο του παιδιού σ’ ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα (παιδικό σταθμό, νηπιαγωγείο, σχολείο κ.λπ.) δημιουργείται αυτόματα ένα διπολικό σύστημα αγωγής. Στο σύστημα αυτό συμμετέχουν δύο ομάδες παιδαγωγών (οι γονείς ως φυσικοί παιδαγωγοί και οι εκπαιδευτικοί ως επαγγελματίες), οι οποίες ασκούν αγωγή στο παιδί. Η επιτυχία στη διαπαιδαγώγηση και τη σχολική πορεία εξαρτάται και από τη γνήσια συνεργασία ανάμεσα στις δύο ομάδες παιδαγωγών. Οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται τη βοήθεια των γονέων και οι γονείς τη στήριξη των εκπαιδευτικών.
Οι επιδιωκόμενοι στόχοι και τα χαρακτηριστικά της μεθόδου «παιδαγωγικό εργαστήριο του μέλλοντος» είναι οι ακόλουθοι:
1. Θέλει να προωθήσει τη συμμετοχή του καθενός παιδαγωγού-εκπαιδευτικού, μαθητή/μαθήτριας, γονέα στη διαμόρφωση του μέλλοντος.
2. Επιδιώκει την ενσωμάτωση όλων των συμμετεχόντων. Με άλλα λόγια, κατά την υλοποίηση της μεθόδου ειδικοί και μη ειδικοί, γνώστες του θέματος συνεργάζονται.
3. Έχει ένα ολιστικό χαρακτήρα, δηλ. ερευνά το συνδυασμό των ατομικών αλλαγών με τις αλλαγές της κοινωνίας, της λογικής με την ενόραση, τη γνώση με το συναίσθημα.
4. Είναι μια μέθοδος δημιουργική, δηλ. είναι μια μέθοδος σχεδιασμού και ανάπτυξης στοιχείων, τα οποία κινητοποιούν τη δημιουργική φαντασία και τις αντιληπτικές ικανότητες των συμμετεχόντων.
5. Είναι μια μέθοδος επικοινωνιακή, δηλ. παρακινεί και δίνει την ευκαιρία για συμμετοχή και συζήτηση και στους διστακτικούς συμμετέχοντες.
Εξάλλου, η επαγγελματική ανάπτυξη των ανθρώπων και δη των εκπαιδευτικών είναι μια μακράς διάρκειας «περιπέτεια» που κρατάει σχεδόν ολόκληρη ζωή: από την ηλικία των 5 ετών μέχρι την δύση της ανθρώπινης οδύσσειας … η επαγγελματική ανάπτυξη εμπεριέχει μια διευρυμένη εκδοχή της επαγγελματικής μάθησης, με την έννοια του εύρους των πηγών μάθησης και της συνέχειάς της στο χρόνο. «Πρόκειται για μια διαδικασία δια βίου η οποία περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα μαθησιακών-εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, από τη μη-κατευθυνόμενη μάθηση μέσω της εμπειρίας και τις άτυπες ευκαιρίες μάθησης στο χώρο εργασίας , μέχρι τις πιο τυπικές ευκαιρίες μάθησης που προσφέρονται μέσω συστηματικών δραστηριοτήτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης». (Μαυρογιώργος 2005).